Vorig jaar maakte ds. Oane Reitsma bekend te zullen stoppen als gemeentepredikant in Hilversum, per 1 september 2025. Met Annechien Cevaal spreekt hij over de mooie en pittige kanten van het gemeentepredikantschap: ‘Als je voor de vierde keer in een gemeente begint, betekent het dat je je ook voor de vierde keer pastoraal moet verbinden’.
Hilversum
In februari 2023 werd ds. Oane Reitsma verbonden aan onze Protestantse gemeente en de Regenboogkerk in het bijzonder. Na een ‘lang denkproces’ besloot hij dat het tijd was voor een andere stap. “De match met de Regenboogkerk was een goede. Ik paste in de gemeente. Mijn kwaliteiten kwamen er tot zijn recht. In liturgische kwaliteit en aandacht voor muziek”, vertelt hij in het bedrijfsrestaurant bij het Dienstencentrum in Utrecht.
Dat hij toch tot de conclusie komt om een switch te maken heeft, komt in het bijzonder door de intensiteit van het werk van gemeentepredikant. Hilversum is zijn vierde gemeente. Voor een predikant betekent dat voor de vierde keer verbinden aan een gemeente, mensen leren kennen en een pastorale band opbouwen. “Het vraagt veel van een predikant. Je komt als professional, maar tegelijk zit je er ook van mens tot mens”, vertelt hij, “Bijvoorbeeld als je een uitvaart leidt van iemand waarmee je een intense band hebt opgebouwd. Dan moet je een mens loslaten waarmee je een tijdje bent opgelopen. Je gaat door een rouwproces”.
Dienstenorganisatie
Het gemeentepredikantschap combineert hij met een parttime functie bij de Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk als medewerker eredienst en kerkmuziek. “In de Dienstenorganisatie ben ik heel beleidsmatig bezig”. De kloof tussen beide ervaart hij soms als best groot: “We hebben het in de Dienstenorganisatie over de ontwikkelingen in de kerk, zoals de gevolgen van krimp. De bestuurskracht loopt enorm terug in het land. Er is een tekort aan predikanten en musici”. In de Dienstenorganisatie voelen medewerkers de urgentie soms sterker dan mensen in de lokale kerk.
Muziek
Als medewerker eredienst en kerkmuziek is hij nauw betrokken bij muziek in de Protestantse kerk. Hij is betrokken bij de Praktijkcursus Amateur Kerkmusicus.
In september is er een Europese conferentie kerkmuziek. Hilversum krijgt een inkijkje in de ontwikkelingen rond kerkmuziek. Ds. Oane Reitsma leidt dan, als gastpredikant, een viering in De Lichtbron. “Daar gaan we echt experimenteel aan de slag met liturgische dans en nieuwe muziek die voor deze dienst wordt gecomponeerd. Er is ruimte voor improvisatie en verbeelding.”
Het experiment is belangrijk voor hem, hij zou nog veel meer willen ‘spelen’ met samen kerk zijn. Dat experiment moet wel vanuit een visie gestalte krijgen.
Gemeenten zullen moeten nadenken over wat het doel is van de eredienst. “Heel veel mensen hebben daarop geen antwoord, merk ik. Het hoort zo. Zo hebben we het altijd gedaan. Alleen thuiszitten is eenzaam, samen koffie drinken is gezellig. Dat is allemaal prima. Maar wat is het doel van de inhoud van de eredienst? Dat we ons voeden in ons geloofsleven en spiritualiteit. In onze verbinding met Christus. Dat klinkt orthodox, maar dat is volgend mij de kern.”
Toekomst kerk
Hij verlaat Hilversums terwijl het PgH2024-proces nog loopt. Het besluit om de eigenheid van de drie geloofsgemeenschappen meer te articuleren, vindt hij goed. “We willen ook meer de eenheid van de drie articuleren. Dat is niet met elkaar in tegenspraak. Daar is nog het nodige te winnen.” Hij ziet uitdagingen voor de kerk van morgen. De jonge mensen van nu vragen een andere manier van kerkzijn. “Die groep staat anders in het geloof, met een ander theologisch taalveld.”
Interim
Over zijn eigen toekomst vertelt hij: “Ik heb goede mogelijkheden om een switch te maken”. Op dit moment volgt hij de opleiding tot interimpredikant. Mogelijk kan hij volgend jaar als interimmer aan de slag. “Ik stop niet als predikant. Wel als gemeentepredikant. Ik behoud mijn ambt en kan het gemeentepredikantschap later weer oppakken”, besluit Oane Reitsma. Eerst gaat hij tot eind december voltijds bij de Dienstenorganisatie aan de slag.